[from http://www.enet.gr/?i=news.el.episthmh-texnologia&id=328658 ]
ΜΑΪΚΛ ΤΣΟΤΙ (Καθηγητής χειρουργικής και ογκολογίας στο Johns Hopkins Medicine της Βαλτιμόρης)
«Ο καρκίνος οφείλεται στη γενετική»
Στη ΒΑΛΙΑ ΚΑΪΜΑΚΗ
Οσο κουβεντιάζεις μαζί του, ξεχνάς πως είναι ο Μάικλ Τσότι, αντιπρόεδρος του τμήματος χειρουργικής στο διάσημο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Johns Hopkins Medicine της Βαλτιμόρης, καθηγητής χειρουργικής και ογκολογίας, θρύλος για ασθενείς και φοιτητές.
Βλέπεις μόνο έναν παθιασμένο επιστήμονα και έναν ευγενέστατο άνθρωπο, που ρωτάει κι αυτός να μάθει για την κρίση στη χώρα μας και συζητάει και συγκρίνει πολιτικές καταστάσεις από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Μοιρασμένος ανάμεσα στη χειρουργική και την έρευνα, τις οποίες δεν ξεχωρίζει, ασχολείται κυρίως με τον καρκίνο του παγκρέατος και του παχέος εντέρου, από τις δυσκολότερες μορφές της ασθένειας. Στην Αθήνα για λίγες μέρες, μίλησε με την «Κ.Ε.» για το μέλλον της ιατρικής και τις εξελίξεις που περιμένουμε.
Ε Κύριε Τσότι, πόσο πιο κοντά βρισκόμαστε στο να κατανοήσουμε την προέλευση του καρκίνου;
Α Είναι ακόμα μια πολύ μπερδεμένη βιολογική διαδικασία, αλλά σήμερα γνωρίζουμε ότι οφείλεται στη γενετική ή καλύτερα την επιγενετική, δηλαδή σε αλλαγές στο DNA που αλλάζουν τη συμπεριφορά των κυττάρων. Τι είναι άλλωστε τα καρκινικά κύτταρα; Είναι φυσιολογικά κύτταρα που μεγαλώνουν ανεξέλεγκτα χωρίς ν' ακολουθούν τους «κανόνες» που θέτει το σώμα σε όλα τα υπόλοιπα. Ο μηχανισμός ελέγχου που θέτει τους κανόνες είναι η γενετική του κυττάρου, το DNA. Τι το προκαλεί αυτό; Ενας συνδυασμός από παράγοντες. Ετσι το DNA των βλαστοκυττάρων μπορεί να έχει ή όχι προδιάθεση για τον σχηματισμό καρκινικών κυττάρων και τότε μιλάμε για την κληρονομικότητα. Υπάρχουν επίσης και οι επίκτητες σωματικές μεταλλάξεις του DNA, από το περιβάλλον, το κάπνισμα ή τη διατροφή.
Ε Σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα η έρευνα για τον καρκίνο στο πάγκρεας, μια από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου;
Α Θα τη χαρακτήριζα ενδιαφέρουσα σε όλα τα επίπεδα, μπορούμε ν' ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Υπάρχουν τρεις διακριτοί τομείς. Ο πρώτος είναι να μπορούμε να κάνουμε διάγνωση νωρίς. Ετσι λοιπόν, η εικόνα, το αίμα, τα υγρά μπορούν να μας βοηθήσουν και αποτελούν την πιο σημαντική πλευρά της έρευνας. Ο δεύτερος είναι η χειρουργική, όπου οι νέες καινοτόμοι μέθοδοι τοπικής επέμβασης με μικρορομποτική μας βοηθούν να πετυχαίνουμε λιγότερο επεμβατικές θεραπείες αλλά και μεγαλύτερη ασφάλεια κατά τη διάρκεια της εγχείρησης. Ο τρίτος τομέας είναι οι νέες ανακαλύψεις στον τομέα των φαρμάκων. Και στους τρεις τομείς τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ μεγάλη πρόοδος.
Ε Σε τι οφείλονται τα μεγάλα βήματα που έχουν γίνει;
Α Τα περισσότερα οφείλονται στη μοριακή γενετική, στην ανάλυση του καρκινικού γονιδιώματος. Σήμερα η τεχνολογία μπορεί να αναλύσει τα γονίδια και να ορίσει τον καρκίνο με πολύ πιο συγκεκριμένο τρόπο απ' ό,τι παλιότερα. Κάτω από το μικροσκόπιο κοιτάμε όχι πια το εξωτερικό του κυττάρου αλλά το γενετικό του αποτύπωμα και αυτό μας δίνει στοιχεία για το τι προκαλεί τον καρκίνο και πώς να τον θεραπεύσουμε. Τώρα πια χρησιμοποιούμε τον όρο «προσωπική ιατρική», γιατί εφαρμόζουμε συγκεκριμένες θεραπείες για κάθε ασθενή αντί να χρησιμοποιούμε θεραπείες κοινές για όλους τους ασθενείς με τον ίδιο τύπο καρκίνου. Μπορούμε πια να «ρωτήσουμε» το DNA του καρκίνου ενός ατόμου και να βρούμε τα φάρμακα και τις θεραπείες που του ταιριάζουν.
Ε Δεν ψάχνετε λοιπόν για το «γονίδιο» του καρκίνου;
Α Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν υπάρχει ένα γονίδιο για έναν τύπο καρκίνου. Το μόνο που υπάρχει είναι ένα συγκεκριμένο «σχέδιο» καρκίνου για ένα δεδομένο άτομο. Τα φάρμακα που δίνονται στη χημειοθεραπεία επηρεάζουν ολόκληρο τον οργανισμό. Σήμερα ερευνούμε πώς θα έχουν έναν συγκεκριμένο στόχο μόνο. Και γι' αυτό έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Σε κάποια είδη καρκίνου, όπως ο καρκίνος του στήθους ή του παχέος εντέρου, έχουν γίνει μεγάλα βήματα προς αυτό.
Ε Ανήκετε σε μια ομάδα που μόλις ανακάλυψε τη γενετική υπογραφή μιας σπάνιας μορφής καρκίνου του παγκρέατος, του νευροενδοκρινικού. Τι ακριβώς είναι η «γενετική υπογραφή»;
Α Πρόκειται για τις ιδιαίτερες γενετικές μεταλλαγές που είναι συχνές σ' αυτού του είδους τον καρκίνο. Με τις ανακοινώσεις μας ελπίζουμε ότι θ' ανοίξουμε τον δρόμο για την ανακάλυψη καινούριων φαρμάκων στον τομέα αυτό. Δυστυχώς η κοινή μορφή του καρκίνου του παγκρέατος, το αδενοκαρκίνωμα, είναι η πιο επιθετική, η πιο θανατηφόρα μορφή, κι εκεί εργαζόμαστε ακόμα για να ανακαλύψουμε νέες τεχνικές στη στρατηγική της χημειοθεραπείας. Προχωρούμε βέβαια πολύ στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος και του συκωτιού. Δεν χρειάζεται πια να αφαιρούμε μέρη τους, μπορούμε να επέμβουμε σε μικρότερη κλίμακα με τις νέες μικρορομποτικές τεχνικές αλλά και να εξασφαλίσουμε μεγαλύτερη επιτυχία στην επέμβαση.
Ε Οι τεχνικές αυτές μπορούν να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα;
Α Δυστυχώς δεν μπορούν όλοι οι ασθενείς να κάνουν μια τέτοια επέμβαση, αλλά με αυτό ακριβώς ασχολούμαι στην έρευνά μου, προσπαθώ να βρω τρόπους να εφαρμοστεί σε όσο γίνεται περισσότερους ασθενείς. Συγκεκριμένα, εφαρμόζω την τεχνική της μείξης των εικόνων που μπορούμε να έχουμε από διάφορα σκάνερ ή από υπέρηχους ώστε να καθοδηγούμαστε με ακρίβεια την ώρα της εγχείρησης (image guided surgery).
Ε Τι μπορεί να κάνει ο ασθενής από την πλευρά του;
Α Να κάνει συχνά εξετάσεις, ώστε να μπορεί να γίνει έγκαιρη διάγνωση, να αποφεύγει το κάπνισμα, που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους, να τρέφεται σωστά. Και σ' αυτόν τον τομέα η μεσογειακή διατροφή είναι κορυφαία.
ΜΑΪΚΛ ΤΣΟΤΙ (Καθηγητής χειρουργικής και ογκολογίας στο Johns Hopkins Medicine της Βαλτιμόρης)
«Ο καρκίνος οφείλεται στη γενετική»
Στη ΒΑΛΙΑ ΚΑΪΜΑΚΗ
Οσο κουβεντιάζεις μαζί του, ξεχνάς πως είναι ο Μάικλ Τσότι, αντιπρόεδρος του τμήματος χειρουργικής στο διάσημο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Johns Hopkins Medicine της Βαλτιμόρης, καθηγητής χειρουργικής και ογκολογίας, θρύλος για ασθενείς και φοιτητές.
Βλέπεις μόνο έναν παθιασμένο επιστήμονα και έναν ευγενέστατο άνθρωπο, που ρωτάει κι αυτός να μάθει για την κρίση στη χώρα μας και συζητάει και συγκρίνει πολιτικές καταστάσεις από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Μοιρασμένος ανάμεσα στη χειρουργική και την έρευνα, τις οποίες δεν ξεχωρίζει, ασχολείται κυρίως με τον καρκίνο του παγκρέατος και του παχέος εντέρου, από τις δυσκολότερες μορφές της ασθένειας. Στην Αθήνα για λίγες μέρες, μίλησε με την «Κ.Ε.» για το μέλλον της ιατρικής και τις εξελίξεις που περιμένουμε.
Ε Κύριε Τσότι, πόσο πιο κοντά βρισκόμαστε στο να κατανοήσουμε την προέλευση του καρκίνου;
Α Είναι ακόμα μια πολύ μπερδεμένη βιολογική διαδικασία, αλλά σήμερα γνωρίζουμε ότι οφείλεται στη γενετική ή καλύτερα την επιγενετική, δηλαδή σε αλλαγές στο DNA που αλλάζουν τη συμπεριφορά των κυττάρων. Τι είναι άλλωστε τα καρκινικά κύτταρα; Είναι φυσιολογικά κύτταρα που μεγαλώνουν ανεξέλεγκτα χωρίς ν' ακολουθούν τους «κανόνες» που θέτει το σώμα σε όλα τα υπόλοιπα. Ο μηχανισμός ελέγχου που θέτει τους κανόνες είναι η γενετική του κυττάρου, το DNA. Τι το προκαλεί αυτό; Ενας συνδυασμός από παράγοντες. Ετσι το DNA των βλαστοκυττάρων μπορεί να έχει ή όχι προδιάθεση για τον σχηματισμό καρκινικών κυττάρων και τότε μιλάμε για την κληρονομικότητα. Υπάρχουν επίσης και οι επίκτητες σωματικές μεταλλάξεις του DNA, από το περιβάλλον, το κάπνισμα ή τη διατροφή.
Ε Σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα η έρευνα για τον καρκίνο στο πάγκρεας, μια από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου;
Α Θα τη χαρακτήριζα ενδιαφέρουσα σε όλα τα επίπεδα, μπορούμε ν' ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Υπάρχουν τρεις διακριτοί τομείς. Ο πρώτος είναι να μπορούμε να κάνουμε διάγνωση νωρίς. Ετσι λοιπόν, η εικόνα, το αίμα, τα υγρά μπορούν να μας βοηθήσουν και αποτελούν την πιο σημαντική πλευρά της έρευνας. Ο δεύτερος είναι η χειρουργική, όπου οι νέες καινοτόμοι μέθοδοι τοπικής επέμβασης με μικρορομποτική μας βοηθούν να πετυχαίνουμε λιγότερο επεμβατικές θεραπείες αλλά και μεγαλύτερη ασφάλεια κατά τη διάρκεια της εγχείρησης. Ο τρίτος τομέας είναι οι νέες ανακαλύψεις στον τομέα των φαρμάκων. Και στους τρεις τομείς τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ μεγάλη πρόοδος.
Ε Σε τι οφείλονται τα μεγάλα βήματα που έχουν γίνει;
Α Τα περισσότερα οφείλονται στη μοριακή γενετική, στην ανάλυση του καρκινικού γονιδιώματος. Σήμερα η τεχνολογία μπορεί να αναλύσει τα γονίδια και να ορίσει τον καρκίνο με πολύ πιο συγκεκριμένο τρόπο απ' ό,τι παλιότερα. Κάτω από το μικροσκόπιο κοιτάμε όχι πια το εξωτερικό του κυττάρου αλλά το γενετικό του αποτύπωμα και αυτό μας δίνει στοιχεία για το τι προκαλεί τον καρκίνο και πώς να τον θεραπεύσουμε. Τώρα πια χρησιμοποιούμε τον όρο «προσωπική ιατρική», γιατί εφαρμόζουμε συγκεκριμένες θεραπείες για κάθε ασθενή αντί να χρησιμοποιούμε θεραπείες κοινές για όλους τους ασθενείς με τον ίδιο τύπο καρκίνου. Μπορούμε πια να «ρωτήσουμε» το DNA του καρκίνου ενός ατόμου και να βρούμε τα φάρμακα και τις θεραπείες που του ταιριάζουν.
Ε Δεν ψάχνετε λοιπόν για το «γονίδιο» του καρκίνου;
Α Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν υπάρχει ένα γονίδιο για έναν τύπο καρκίνου. Το μόνο που υπάρχει είναι ένα συγκεκριμένο «σχέδιο» καρκίνου για ένα δεδομένο άτομο. Τα φάρμακα που δίνονται στη χημειοθεραπεία επηρεάζουν ολόκληρο τον οργανισμό. Σήμερα ερευνούμε πώς θα έχουν έναν συγκεκριμένο στόχο μόνο. Και γι' αυτό έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Σε κάποια είδη καρκίνου, όπως ο καρκίνος του στήθους ή του παχέος εντέρου, έχουν γίνει μεγάλα βήματα προς αυτό.
Ε Ανήκετε σε μια ομάδα που μόλις ανακάλυψε τη γενετική υπογραφή μιας σπάνιας μορφής καρκίνου του παγκρέατος, του νευροενδοκρινικού. Τι ακριβώς είναι η «γενετική υπογραφή»;
Α Πρόκειται για τις ιδιαίτερες γενετικές μεταλλαγές που είναι συχνές σ' αυτού του είδους τον καρκίνο. Με τις ανακοινώσεις μας ελπίζουμε ότι θ' ανοίξουμε τον δρόμο για την ανακάλυψη καινούριων φαρμάκων στον τομέα αυτό. Δυστυχώς η κοινή μορφή του καρκίνου του παγκρέατος, το αδενοκαρκίνωμα, είναι η πιο επιθετική, η πιο θανατηφόρα μορφή, κι εκεί εργαζόμαστε ακόμα για να ανακαλύψουμε νέες τεχνικές στη στρατηγική της χημειοθεραπείας. Προχωρούμε βέβαια πολύ στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος και του συκωτιού. Δεν χρειάζεται πια να αφαιρούμε μέρη τους, μπορούμε να επέμβουμε σε μικρότερη κλίμακα με τις νέες μικρορομποτικές τεχνικές αλλά και να εξασφαλίσουμε μεγαλύτερη επιτυχία στην επέμβαση.
Ε Οι τεχνικές αυτές μπορούν να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα;
Α Δυστυχώς δεν μπορούν όλοι οι ασθενείς να κάνουν μια τέτοια επέμβαση, αλλά με αυτό ακριβώς ασχολούμαι στην έρευνά μου, προσπαθώ να βρω τρόπους να εφαρμοστεί σε όσο γίνεται περισσότερους ασθενείς. Συγκεκριμένα, εφαρμόζω την τεχνική της μείξης των εικόνων που μπορούμε να έχουμε από διάφορα σκάνερ ή από υπέρηχους ώστε να καθοδηγούμαστε με ακρίβεια την ώρα της εγχείρησης (image guided surgery).
Ε Τι μπορεί να κάνει ο ασθενής από την πλευρά του;
Α Να κάνει συχνά εξετάσεις, ώστε να μπορεί να γίνει έγκαιρη διάγνωση, να αποφεύγει το κάπνισμα, που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους, να τρέφεται σωστά. Και σ' αυτόν τον τομέα η μεσογειακή διατροφή είναι κορυφαία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου