Ένα πρόσφατο δημοσίευμα με ένα μίνι-βιογραφικό του εδώ...


Δημοσιεύω αυτό το άρθρο που γράφτηκε το 2000 για να καταλάβει ο κόσμος τι έκανε ο Χριστόδουλος...

Τι άλλαξε στα δύο χρόνια που βρίσκεται στον αρχιεπισκοπικό θρόνο και τι θέλει να αλλάξει στο μέλλον

Η Εκκλησία την εποχή του Χριστόδουλου

Τα οράματά του προκάλεσαν αντιδράσεις αλλά δημιούργησαν και φανατικούς υποστηρικτές

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Πέρασαν ήδη δύο χρόνια από την ημέρα που ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ άφησε την τελευταία του πνοή στο Λαϊκό Νοσοκομείο της Αθήνας. Ο διάδοχός του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο κ. Χριστόδουλος τέλεσε τη Δευτέρα το απόγευμα τρισάγιο στη μνήμη του. Οι ημέρες που διανύουμε ήταν καθοριστικές για τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, ο οποίος πάλεψε για τη μάχη του θρόνου και την επίτευξη των στόχων του. Επί δύο χρόνια είναι ο Προκαθήμενος μίας ιστορικής Αυτοκέφαλης Εκκλησίας και κατάφερε να είναι κατ' αρχήν ο Πρώτος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ταυτόχρονα, αντιλαμβανόμενος τα μηνύματα των καιρών, είναι ένας από τους ελάχιστους σήμερα Ορθόδοξους Προκαθήμενους που η κάθε του κίνηση, η κάθε του λέξη γίνεται θέμα συζήτησης και προβολής από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ενώ ακόμη και η σιωπή του γίνεται αντικείμενο διαφόρων ερμηνειών. Τα όσα δημιούργησε, τα όσα ανέτρεψε, αλλά και τα όσα είπε προκάλεσαν επανειλημμένως ζήτημα κριτικής, αλλά και προβολής. Οι στόχοι και τα οράματά του προκάλεσαν κρίσεις, επικρίσεις, αντιδράσεις, αλλά δημιούργησαν και φανατικούς υποστηρικτές. Σήμερα, δύο χρόνια σχεδόν μετά την εκλογή του, μπορεί να πει κανείς ότι ο κ. Χριστόδουλος γράφει τη δική του σελίδα στην ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος και σε καμία περίπτωση επειδή μόνον εξελέγη Προκαθήμενός της.

«Εδώ μένει ο Αρχιεπίσκοπος;» ήταν το ερώτημα που απηύθυνε υδραυλικός όταν κλήθηκε εσπευσμένα στο Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο, που βρίσκεται επί της οδού Αγίας Φιλοθέης, για να «αντιμετωπίσει» μια σειρά προβλημάτων.

Ολα ξεκίνησαν όταν ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος αποφάσισε λίγες ημέρες μετά την εκλογή του ότι θα μπορούσε να κοιμάται στο διαμέρισμα που κατασκευάστηκε στην Αγίας Φιλοθέης στα τέλη της δεκαετίας του '60. Είχε λογαριάσει όμως χωρίς τον ξενοδόχο αφού επί χρόνια το διαμέρισμα είχε εγκαταλειφθεί στην τύχη του. «Βρήκαμε μέχρι και ποντίκια» δηλώνει, όποτε εκνευρίζεται, κληρικός από τους εξ απορρήτων του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος κλήθηκε να εκτελέσει και χρέη συντηρητή.

Το διαμέρισμα ήταν μόνο η αρχή και για την ανακαίνισή του χρειάστηκε να γίνουν έξοδα, αλλά δεν απαιτήθηκαν συγκρούσεις, ενώ σε καμία περίπτωση δεν προκλήθηκαν αντιδράσεις.

Σχεδόν δύο χρόνια μετά την εκλογή του ο κ. Χριστόδουλος πέρασε μία σειρά δυσκολιών, αλλά σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν ότι, από την ημέρα που εγκαταστάθηκε στην Αγίας Φιλοθέης, στη διοίκηση της Εκκλησίας άρχισαν να αλλάζουν πολλά. Ως πρόεδρος της Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος προχώρησε σε μια σειρά κινήσεων ως προς τις οποίες συνάντησε πολλές δυσκολίες. Οι κινήσεις αυτές είναι οι εξής:

Η αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας: Αρχικά διευθυντής των οικονομικών υπηρεσιών της Εκκλησίας της Ελλάδος παρέμεινε ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Θεόκλητος, όμως πριν από έναν χρόνο περίπου ο τομέας ανατέθηκε στον Κωνσταντίνο Πυλαρινό. Ο κ. Χριστόδουλος απέφυγε να μεταθέσει ή να ζητήσει την παραίτηση μελών της οικονομικής υπηρεσίας παρά το γεγονός ότι αυτό αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής Ιεραρχών με τους οποίους συνδέεται με μακροχρόνια φιλία καθώς, όπως επισημαίνεται, ορισμένοι έχουν κατηγορηθεί για κακοδιαχείριση κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα της αρχιεπισκοπείας Σεραφείμ. Σήμερα ο κ. Πυλαρινός προσπαθεί να καταγράψει και να χαρτογραφήσει την ακριβή περιουσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, ένα εγχείρημα που χαρακτηρίζεται εξαιρετικά δύσκολο. Ταυτόχρονα προσπαθεί να θέσει τα θεμέλια για την αξιοποίησή της, αλλά μια σειρά προβλημάτων, όπως ο νόμος του Αντώνη Τρίτση, που προέβλεπε την παραχώρηση της εκκλησιαστικής περιουσίας στο κράτος, καθιστούν απαραίτητη τη συναίνεση της πολιτείας.

Η αναβάθμιση της εκπαίδευσης: Οι Εκκλησιαστικές και Ιερατικές Σχολές, καθώς ακόμη και τα Εκκλησιαστικά Λύκεια εγκαταλείφθηκαν επί χρόνια στην τύχη τους και στην καλή θέληση των Μητροπολιτών στις επαρχίες των οποίων λειτουργούν, χωρίς ουσιαστικό όραμα. Δεκάδες φορές οι σπουδαστές των Εκκλησιαστικών Σχολών προχώρησαν σε αποχές από τα μαθήματά τους σε μία προσπάθεια να βελτιώσουν το πρόγραμμα σπουδών, αλλά και να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους για την έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής. Πριν από ενάμιση χρόνο περίπου ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ανέθεσε στον τότε Μητροπολίτη Βρεσθένης και σημερινό Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο τη μελέτη, αλλά και τη σύνταξη ενός νομοσχεδίου για την αναβάθμιση της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης. Ο κ. Δημήτριος, αλλά και τα μέλη της επιτροπής που συνέταξαν το νομοσχέδιο πρόβλεψαν την ανάγκη δημιουργίας Θεολογικών Ακαδημιών κατά τα πρότυπα σχολών όπως οι Στρατιωτικές. Το νομοσχέδιο παρέμενε επί έναν χρόνο κλεισμένο στα συρτάρια του κ. Γεράσιμου Αρσένη. Σήμερα ο κ. Χριστόδουλος επαφίεται στην καλή θέληση του νέου υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων για την επίλυση του προβλήματος.

Η βελτίωση του Συνοδικού Συστήματος: Ενα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπισε ο κ. Χριστόδουλος ήταν η δυσλειτουργία των θεσμοθετημένων Συνοδικών Επιτροπών. Την τελευταία πενταετία οι επιτροπές σχεδόν υπολειτουργούσαν. Τα λόγια τού άλλοτε αντιπροέδρου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου Μητροπολίτη Μετεώρων κ. Σεραφείμ τον Αύγουστο ήταν ενδεικτικά του σκεπτικισμού που επικρατούσε μεταξύ των Ιεραρχών: «Αναβαθμίσατε τις Συνοδικές Επιτροπές» επισήμανε απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο. Ο κ. Χριστόδουλος όμως δέχθηκε ορισμένες φορές τις βολές των Ιεραρχών που τον στήριξαν στην εκλογή του. Οι Μητροπολίτες αυτοί επισημαίνουν ότι ο κ. Χριστόδουλος ίδρυσε δεκάδες επιτροπές. «Δεν μπορεί να δημιουργείς επιτροπές για κάθε θέμα» τονίζουν χαρακτηριστικά.

Η εκ θεμελίων ανανέωση των μέσων ενημέρωσης της Εκκλησίας και η ίδρυση τηλεοπτικού σταθμού: Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Εκκλησίας ­ ένας από τους πρώτους μη κρατικούς, που ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ­ ποτέ δεν κατάφερε να αποκτήσει ακροατές από το ευρύ κοινό. Ενας συνεχής μονόλογος κατήχησης και παρωχημένος λόγος ακουγόταν επί μονίμου βάσεως από τη συχνότητά του. Στον κ. Γ. Σαρειδάκι ανατέθηκε η ανανέωση του προγράμματος, όμως το πέρασμα από την κατήχηση στις ροκ και τζαζ εκπομπές που εισήγαγε στο πρόγραμμα συνάντησε αντιδράσεις Ιεραρχών. Σήμερα ο σταθμός διευθύνεται από τον κ. Αρίστο Κασμίρογλου και τα βήματα που γίνονται είναι αργά και σταθερά σε μία πορεία που έχει στόχο τη δημιουργία ενός προγράμματος που θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο. Βοηθοί στην προσπάθεια είναι ο δημοσιογράφος κ. Λ. Σμαΐλης και ο Αρχιμανδρίτης Π. Μπόγρης. Στον Αρχιμανδρίτη Αγαθάγγελο Χαραμαντίδη ο Αρχιεπίσκοπος ανέθεσε τον εκσυγχρονισμό των εντύπων. Τα περιοδικά «Εκκλησία» και «Εφημέριος», καθώς και η εφημερίδα «Εκκλησιαστική Αλήθεια» ήδη βρίσκονται στην τροχιά της ανανέωσης. Ταυτόχρονα ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος ανέλαβε πρόεδρος μιας επιτροπής που στόχο της έχει τη μελέτη, αλλά και τη δημιουργία τηλεοπτικού σταθμού της Εκκλησίας. Την είσοδο της Εκκλησίας στο Internet ανέλαβε ο κ. Παναγιώτης Δρακόπουλος και, παρά τα ερωτηματικά ορισμένων Ιεραρχών για το ποια είναι η σχέση «του Χριστούλη της Φάτνης με τον Χριστό του Internet», η πορεία συνεχίζεται.

Η δημιουργία νέου Συνοδικού Μεγάρου: Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 η Μονή Πετράκη προσέφερε για τις ανάγκες της Συνόδου το κτίριο που ως τότε χρησιμοποιούνταν ως οικοτροφείο. Το κτίριο βρίσκεται επί της οδού Ιασίου και είναι στην πίσω πλευρά του Μοναστηριού. Ο στόχος που τέθηκε το 1969 ήταν η κατασκευή νέου Συνοδικού Μεγάρου. Από τότε πέρασαν 31 χρόνια, το νέο Συνοδικό Μέγαρο δεν κατασκευάστηκε ­ παρά το γεγονός ότι για τον λόγο αυτόν πολλές Μητροπόλεις έστελναν χρήματα στις αρμόδιες υπηρεσίες. Σήμερα ο κ. Χριστόδουλος προσπαθεί να αντλήσει κονδύλια από την ΕΕ για την ανέγερση νέου Συνοδικού Μεγάρου, το οποίο σκοπεύει να κατασκευάσει στον Καρέα.

«Τον πάει» ο φακός

«Σας πάω!», «Σας αγαπάω», «Ελάτε και με το σκουλαρίκι», «Προσέξτε μη σας κάνουν κιμά», «Μη σας κάνουν σούπα». Είναι μερικές από τις φράσεις που ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος υιοθέτησε από το λεξιλόγιο των νέων στην προσπάθειά του να τους προσεταιριστεί χρησιμοποιώντας τον κώδικά τους. Φράσεις οι οποίες προκάλεσαν την ποιμαντική αμφισβήτηση του πνευματικού του πατέρα Μητροπολίτη Πειραιώς Καλλίνικου, αλλά και τις επικρίσεις του αντιπάλου του στη διαδοχή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Μητροπολίτη Θηβών Ιερώνυμου. Το αν πρόκειται για «εωσφορική αλλοίωση του μηνύματος της Εκκλησίας», όπως είπε ο κ. Ιερώνυμος, αποτέλεσε θέμα μεγάλου διαλόγου, ο οποίος διεξήχθη μέσω εφημερίδων και τηλεοπτικών δικτύων.

Σήμερα ο κ. Χριστόδουλος είναι ο πλέον δημοφιλής Ελληνας. Μέσα σε δύο χρόνια «ενέπνευσε» σκιτσογράφους, συγγραφείς επιθεωρήσεων, αλλά και κατασκευαστές αγαλματιδίων.

Ο Αρχιεπίσκοπος «εισβάλλει» καθημερινά στα σπίτια μας μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες. Τα ανέκδοτά του χαρακτηρίσθηκαν ρατσιστικά από ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, ενώ δέχτηκε τα «βέλη» ορισμένων ξένων εφημερίδων για τα όσα κατά καιρούς δήλωσε κατά των Ευρωπαίων και των Αμερικανών. Οταν ο Αρχιεπίσκοπος βρίσκεται σε έναν ναό ή σε ένα σχολείο, τα τηλεοπτικά συνεργεία και οι δημοσιογράφοι συνωστίζονται για να καταγράψουν τα όσα θα πει. Οι απόψεις του για τις αλησμόνητες πατρίδες, τους Τούρκους, τους Σέρβους, αλλά και τους Ευρωπαίους κάνουν τον γύρο της Ελλάδας, όταν όμως μιλάει για τις μεταμοσχεύσεις, ο αρχιεπισκοπικός λόγος περνάει σχεδόν απαρατήρητος.

«Μερικές φορές ενοχλούμαι όταν κάθε βράδυ στις ειδήσεις βλέπω να μεταδίδουν πράγματα που έχουν σχέση με εμένα διότι είναι κάτι το οποίο δεν το επιδιώκω ούτε το θέλω» δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος.

«Μερικές φορές» σημείωσε ο κ. Χριστόδουλος «με κακομεταχειρίζονται τα μέσα. Δηλαδή, όταν εγώ μιλάω στα παιδιά, φερ' ειπείν, όπως στη Θεσσαλονίκη, και μιλούσα επί μισή ώρα ή τρία τέταρτα και τους έλεγα σοβαρά πράγματα, δεν μπορεί η τηλεόραση το βράδυ στις ειδήσεις να μη λέει τίποτε από αυτά τα οποία είπα παρά μόνο να στέκεται στο ανέκδοτο... Τα μέσα το βράδυ εκείνης της ημέρας παρουσίασαν στον κόσμο σε όλη την Ελλάδα τον Αρχιεπίσκοπο να λέει ανέκδοτο. Δηλαδή, διερωτώμαι, τι θέλουν να πουν; Θέλουν να πουν ότι ο Αρχιεπίσκοπος είναι ανεκδοτολόγος; Μα είναι άδικο αυτό και είναι και ψέμα. Δεν είναι η αλήθεια αυτή».

Τα μέσα ενημέρωσης απαιτούν ειδικό χειρισμό, και για τον λόγο αυτό ο κ. Χριστόδουλος έχει εκ θεμελίων ανασυγκροτήσει το γραφείο Τύπου της Αρχιεπισκοπής. Η διεύθυνση του γραφείου αρχικά ανατέθηκε στον σημερινό Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνάτιο, στη συνέχεια πέρασε στον σημερινό Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Θεόκλητο, ο οποίος παραμένει εκπρόσωπος Τύπου του Αρχιεπισκόπου. Σήμερα διευθυντής είναι ο δημοσιογράφος και δικηγόρος κ. Χ. Κονιδάρης.

Τα σύγχρονα προβλήματα

Τοποθέτηση σε σύγχρονα προβλήματα: Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ ήταν δωρητής οργάνων σώματος, όμως ­ παρά το γεγονός ότι οι μεταμοσχεύσεις, η ευθανασία, η ευγονική, η εξωσωματική γονιμοποίηση, αλλά και η καύση των νεκρών αποτελούν μέρος των θεμάτων εκείνων για τα οποία η άποψη της Εκκλησίας έχει βαρύνουσα σημασία ­ έπρεπε να φτάσουμε λίγο πριν από τη χαραυγή του 2000 για να συγκροτηθεί μια επιτροπή της Εκκλησίας με στόχο την τοποθέτησή της στα φλέγοντα αυτά ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία. Επικεφαλής της προσπάθειας τοποθετήθηκε ο Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Χατζηνικολάου, ο οποίος σπούδασε μεταξύ άλλων αστροφυσική, βιοϊατρική τεχνολογία και θεολογία. Σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος είναι η μόνη σε όλο τον κόσμο που έχει τη δική της επιτροπή βιοηθικής, η οποία με πόρισμά της τοποθετήθηκε στο θέμα των μεταμοσχεύσεων, ενώ το θέμα που μελετά αυτή την περίοδο είναι η τεχνητή γονιμοποίηση.

Η προσφορά σε κοινωνικές ομάδες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα: Από τον Ιανουάριο η Εκκλησία της Ελλάδος εφαρμόζει πιλοτικά στη Θράκη την καταβολή επιδόματος στις οικογένειες που απέκτησαν 3ο παιδί μετά την 1.1.1999. Ο στόχος φάνταζε ανέφικτος, όμως το επίδομα ήδη καταβάλλεται. Οι αντιδράσεις από το γεγονός ότι το επίδομα δεν καταβλήθηκε σε μουσουλμανικές οικογένειες ήταν έντονες, όμως η Σύνοδος δεν έκανε στιγμή πίσω.

Συνέδρια και ημερίδες: Το πρώτο συνέδριο που διοργανώθηκε ήταν για την καύση των νεκρών. Τα τελευταία δύο χρόνια έγιναν συνέδρια για τις αιρέσεις, για τους κατηχητές, τους ιεροκήρυκες και τους θεολόγους.

Οι διαμάχες και οι συγκρούσεις

Ο δρόμος προς τους στόχους που έχει θέσει ο κ. Χριστόδουλος δεν είναι ανθόσπαρτος και στην πορεία των δύο χρόνων «συγκρούστηκε» επανειλημμένως για τις αποφάσεις του, τις κινήσεις του, τις ενέργειές του αλλά και τις παραλείψεις του. Η διαμάχη με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, οι επικρίσεις των μητροπολιτών, η έλλειψη στελεχικού δυναμικού αλλά και το γήρας ορισμένων ιεραρχών δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο: Ο κ. Χριστόδουλος πάντοτε ανήκε σε εκείνη την ομάδα των μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος που καλλιεργούσαν καλές σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μια σειρά ενέργειές του όμως τον έφεραν σε άμεση σύγκρουση με το Φανάρι.

Η άποψη ότι η Εκκλησία της Ελλάδος πρέπει να μνημονεύει τον Προκαθήμενό της, όπως συμβαίνει σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, που πρώτος έθεσε μέσα από τις στήλες του «Βήματος της Κυριακής» ο Μητροπολίτης Κορίνθου Παντελεήμων, ξεσήκωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο αρνήθηκε μέσα από μια σκληρή επιστολή κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.

Η μνημόνευση ήταν η τελική πράξη μιας συνεχώς αυξανόμενης έντασης που καλλιεργήθηκε από ιεράρχες και των δύο Εκκλησιών. Σε πρώτη φάση ήταν το Γραφείο του Πατριαρχείου στην Αθήνα, σε δεύτερη φάση ήταν το Γραφείο που η Εκκλησία της Ελλάδος ήθελε να δημιουργήσει στις Βρυξέλλες και το οποίο επιθυμούσε να λειτουργήσει ανεξάρτητα από το Γραφείο του Φαναρίου, που ιδρύθηκε το 1990. Οι σχέσεις Οικουμενικού Πατριάρχη - Αρχιεπισκόπου έφθασαν στο ναδίρ, παρά τις επισκέψεις του κ. Χριστόδουλου στην Κωνσταντινούπολη και του κ. Βαρθολομαίου στην Ελλάδα.

Σήμερα έχει επέλθει μια ύφεση. Καθοριστικός στη δημιουργία αυτού του κλίματος ήταν ο ρόλος του πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής πρωτοπρεσβυτέρου Θ. Συνοδινού και του Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Ιωακείμ.

Αρκεί, όμως, λένε πολλοί, μία σπίθα για να ξεσπάσει πυρκαϊά...

Οι συγκρούσεις στο εσωτερικό: Ο κ. Χριστόδουλος δέχθηκε αρκετές κρίσεις από μητροπολίτες όπως ο Θηβών Ιερώνυμος, ο οποίος με ένα άρθρο του έθεσε μια σειρά ζητήματα, όπως ότι «στο προσκήνιο παρατάσσεται μια μηχανή που φαίνεται να συγκινείται από την εξουσία, τη δόξα και τον πλούτο· που πρώτη επιδίωξή της είναι η διαρκής παραμονή στα φώτα της δημοσιότητας και στις πρώτες σειρές της επικαιρότητας με οποιοδήποτε κόστος».

Κριτικά όμως είναι πολλές φορές και τα σχόλια του Μητροπολίτη Πειραιώς Καλλίνικου, ο οποίος μιλάει για εκκοσμίκευση.

Η έλλειψη στελεχικού δυναμικού και η αδυναμία στην άσκηση των καθηκόντων λόγω προχωρημένου γήρατος μητροπολιτών: Ο Αρχιεπίσκοπος πολλές φορές αναζητεί συνεργάτες, η ανεύρεσή τους όμως καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη, αφού και οι ελάχιστοι που υπάρχουν είτε υπηρετούν στο εξωτερικό διότι δεν υπήρχε η κατάλληλη προετοιμασία είτε ύστερα από μεγάλες πιέσεις δέχονται να εργαστούν σε καίριες θέσεις.

Ταυτοχρόνως υπάρχουν ιεράρχες στις επαρχίες των οποίων παρατηρούνται πολλά προβλήματα αφού διανύουν το 85ο έτος της ηλικίας τους ή ακόμη και το 90ό ενώ αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό και με δεδομένες τις συμμαχίες αλλά και τις αντιπαλότητες που υπήρξαν κατά το χρονικό διάστημα που προηγήθηκε της εκλογής του ο κ. Χριστόδουλος προσπαθεί να ισορροπήσει στην κυριολεξία στην κόψη του ξυραφιού ­ άλλωστε το μήνυμα «είσαι πρώτος μεταξύ ίσων» εστάλη από πολλές και διαφορετικές πλευρές.

Το ΒΗΜΑ, 16/04/2000 , Σελ.: A52
Κωδικός άρθρου: B12906A521
ID: 223470